Onderwijsmoment 2020 Rhea Flohr

Woensdag 23 december 2020

Het jaar 2020 is niet vergelijkbaar met welk voorgaande jaar dan ook. In 2020 zijn er welgeteld 9 normale schoolweken geweest waarvan ik er ook nog 1 in quarantaine heb doorgemaakt. De rest van het schooljaar verliep anders dan anders en ook het nieuwe schooljaar is nog steeds onder invloed van de pandemie.

Hoewel er vanwege die bijzondere omstandigheden super veel mooie, ontroerende en frustrerende onderwijsmomenten zijn geweest kies ik toch voor een moment van bijna een jaar geleden.

Als aardrijkskunde docent heb ik vele jaren met veel plezier les gegeven aan de leerlingen in de eerste en tweede klas van het VMBO. Aardrijkskunde kan heel concreet zijn, het gaat om de wereld om je heen. Toch is het voor veel van onze leerlingen een abstracte bedoening. Ze vinden het lastig om zichzelf te positioneren in de wereld, ze zien zichzelf nog niet als wereldburger. Onderwerpen die tijdens de aardrijkskunde lessen besproken worden krijgen weinig vervolg in de gesprekken in de pauze tussen de leerlingen. Voor mij was het dan ook een ‘nieuwe’ ervaring toen leerlingen mijn les digitale vaardigheden binnenkwamen en al wisten wat het onderwerp zou zijn.

“Juf gaan we het hebben over whatsapp?”  Een verwachtingsvolle klank in de stem. Het leek wel af deze leerling dacht: als we het gaan hebben over whatsapp, dan hebben we mooi geen les!

Alle leerlingen in de de brugklassen zijn grootgebruikers van Whatsapp, ze hebben het allemaal en maken er heel erg veel gebruik van. Ze weten dat het eigenlijk nog niet mag want er is niemand 16 jaar of ouder (de minimum leeftijd voor het gebruik van Whatsapp) en toch gebruiken ze het ook gewoon met hun ouders. In tegenstelling tot aardrijkskundige onderwerpen is het onderwerp Whatsapp super concreet. En dus blijkbaar ook een onderwerp waar het in de pauze tussen de leerlingen nog over gaat.

Tijdens de les bespreken we het gebruik van Whatsapp, we hebben het over end-to-end versleuteling. Wat dat eigenlijk is en waarom dat belangrijk is.

We bezoeken de website die hierbij hoort. Daarnaast bekijken we tijdens de les ook wat delen van het documentaire wat kinderen delen op whatsapp. Dit is reden om met elkaar in gesprek te gaan. Sommige leerlingen herkennen wel het een en ander en maar weinig leerlingen zijn geshockeerd, en daar schrik ik dan weer van.

Deze les, uitgevoerd in de eerste lesweek van 2020, maakte voor mij duidelijk dat niet langer aardrijkskunde mijn hoofdvak moet zijn maar het online leven van mijn leerlingen. Dit besef maakt dat ik in de weken die volgen het besluit neem om vanaf schooljaar 20/21 niet meer als aardrijkskunde docent te blijven werken maar mijn horizon ga verbreden.

Rhea Flohr is zelfstandig ondernemer op het gebied van onderwijs en technologie. Het thema digitale geletterdheid van leerlingen en docenten spreekt haar enorm aan.