Als kind speelde ik al schooltje met poppen, vriendinnen, een nichtje, een neefje of een buurmeisje. Jongere broers en zussen hadden ik niet, dus ik moest mijn heil ergens anders zoeken. Ik bedacht zelf de opdrachten, het rooster van de dag, hoe er gewerkt moest worden en wanneer ze vrij mochten spelen. Ik was begaan met mijn ‘kinderen’.
Dat is eigenlijk niet meer overgegaan, al wilde ik op de lagere school (die bestond toen nog) dierenarts worden. Later heb ik zelfs gedacht om de verpleging in te gaan. Dat laatste is ook nog steeds een mooie richting. Misschien een roeping, wie zal het zeggen. Maar de roeping, de passie lag meer bij het onderwijs, het basisonderwijs. Dat laatste is ook bewust een keuze. Na de Pedagogische Academie stopte ik na anderhalf jaar met een studie wiskunde. Ik heb dus geproefd aan het voortgezet onderwijs, maar in het basisonderwijs kon ik beter mijn energie kwijt. Creativiteit en een eigen invulling geven aan lessen. Zien hoe jonge kinderen zich ontwikkelen, leergierig zijn, open staan voor alles wat hen wordt aangereikt. Zien hoe ze reageerden op bepaalde lessen. Genieten hoe zij aan je lippen hingen bij het voorlezen.
Als beweeglijk kind en associërende denker was ik klaar om van alles te ondernemen. Ik begon mijn onderwijsavontuur op de Elout van Soeterwoudeschool in Delft. Een school die niet meer bestaat, maar is overgegaan in de Max Havelaarschool. De hoofdingang van de school lag aan de Phoenixstraat. Tegenover de Spoorsingel. Treinen reden over de spoorbrug die langs de Phoenixstraat gelegen was. Inmiddels is deze overigens afgebroken en ligt er een Spoortunnel. Als kind zat ik op deze school en liep ik van de Hugo de Grootstraat, via de Havenstraat, de Spoorsingel naar de Phoenixstraat. Bijzonder als je daar later gaat werken en juffen als collega’s hebt. Nu leerde ik van hen op een andere manier.
Jaren gingen voorbij. Je ziet, je ervaart, je leert verder. Nieuwsgierig van aard onderzoekend wilde ik weten wat er nog meer in de wereld te zien is. Er komt een tijd van wisselen, zowel van banen als van functies. Je kijkt wat past, je onderzoekt wat leuk is, je reflecteert op je eigen handelen, je ontdekt wat je nog meer kunt. Verschillende mogelijkheden hebben de revue gepasseerd. De bagage breidde zich uit. Er kwamen banen voorbij als beleidsmakers of bestuur. De vraag of dat iets voor mij is heeft maandenlang door mijn hoofd gespeeld. Kan ik dat wel? Maar wil ik het ook wel? Zo ver van de leerlingen vandaan? Uhm…
De conclusie is voorlopig deze: Ik wil in contact blijven met de werkvloer, die fantastische enthousiasme van leerlingen en leerkrachten. De verdieping in het leren leren. De groei te zien van mensen die hun eigen weg in slaan en daar iets van maken. ‘Er zijn’ in een school door het samen voor elkaar te boksen. Veranderingen in gang zetten, mensen in beweging zetten, ruimte geven, en vervolgens zien hoe de organisatie met al die mensen daarop reageert en verder ontwikkelt. Vooral de ontwikkeling en groei van leerlingen zien opbloeien of als het even niet lukt uitzoeken hoe dat komt. Het is een voortdurende interactie van mensen, van ideeën, van pedagogische en didactische kwaliteiten die samensmelten tot het zijn van een school. Samen.
En juist dat is misschien wel het mooiste. De verbinding met mensen om er samen iets moois van te maken, waarbij iedereen groeit en bloeit. Allereerst de leerling, maar ook de leerkracht, de intern begeleider, de ICT-er, de ouder, de adjunct, externen voor arrangementen, de gymleerkracht, de kinderopvang, de specialisten, de bibliotheek, de sportverenigingen, de muziekschool, de buurt en noem maar op. Samen is altijd meer dan 1 + 1. Hoe kunnen we elkaar versterken en in de eigen waarde laten? Hoe kunnen we een goede samenwerking realiseren zonder op elkaars stoel gaan zitten. Hoe kunnen we zorgen voor een goede ontwikkeling voor leerlingen, voor kinderen, maar ook voor al die anderen daar omheen?
Dat bruisende gevoel wat binnen de leefgemeenschap van een school borrelt is vele malen mooier dan het op kantoor uitwerken van beleid. Natuurlijk is dat ook belangrijk, maar die leerlingen geven nu net wel net die kers op de taart. En dat maakt mijn werk in het onderwijs het mooiste wat er is.
Hanneke de Frel
Per 1-8-2019 schoolleider van Octantschool Vlinderboom Pijnacker.
Tot die tijd schoolleider van CBS Prinses Máxima Berkel en Rodenrijs.