Koester dat sterretje

Staat Twitter al genoemd als erkende bron voor bij- en nascholing van docenten? Ik ken geen ander platform waarop zoveel kennis, meningen en ervaringen gedeeld worden – in ‘draadjes’ of voorzien van een linkje naar een blog of andere site, want iemand in het onderwijs die de boodschap in 140 tekens kan brengen, die zie je maar zelden. ‘Omdat ik het zeg’ is in het lokaal ook geen argument, en onderbouwen kost letters. 

‘Passie’, wil de ‘doorgeefcolumn’ zien. Twitter staat vol met gepassioneerd onderwijsgevenden. Wat me opvalt is dat velen van hen ook enorm gefrustreerd zijn; door gebrek aan geld, aan kennis, aan urgentiebesef, aan tijd, aan alles wat men nodig heeft om de taak uit te kunnen oefenen. Een aantal van hen geeft hun passie een andere uitlaatklep. Ze schrijven boeken, richten platformen op social media op, schrijven rapporten. Dat doen ze vanuit passie: voor het vak, voor de jeugd, voor het beroep, voor de medemens.

Bij een aantal merk ik – of hoor ik bij navraag – dat ze vaak tegen een muur aanlopen. Ondanks de spreuk van een schoolleider die ik laatst voorbij zag komen (‘Er zijn dwarsliggers nodig om het spoor recht te houden’) is het in praktijk vaak zo dat die mensen, met hun mening, als lastig worden gezien. Een kritische invaller die steeds maar geen vast contract krijgt, een ervaren wiskundedocent met een mening over bestuur die niet eens uitgenodigd wordt voor een sollicitatiegesprek bij andere instellingen, een kritisch teamlid die ongevraagd herplaatst wordt: passie is blijkbaar een mooi goed, maar het moet wel passen in de bestaande plannen en organisatieculturen. “Ik heb een sterretje achter mijn naam, ik zal nooit verder komen dan waar ik nu ben”, is de verzuchting van een aantal van die passievollen.

Heb je eenmaal zo’n ‘sterretje’ achter je naam, omdat je binnen je instelling hebt geschopt tegen heilige huisjes, omdat je hebt geageerd tegen zinloze maatregelen, omdat je op je strepen hebt gestaan en/of omdat je vragen hebt gesteld, dan komt er een moment waarop je de keuze moet maken door te strijden – in de wetenschap dat er in jouw ogen onvoldoende of te laat echt wat gaat veranderen; regelrecht op een burn-out af dus – óf je geeft de strijd op. Dat laatste kan door het onderwijs te verlaten (…) of door de rit uit te zingen – en daarmee je passie los te laten. In dat laatste geval ligt een bore-out op de loer. Je had immers eerst ook tijd en energie voor het denken over en verbeteren van allerlei zaken, die voldoening haal je vast niet alleen uit je reguliere werk. 

Nee, hier geen pleidooi voor het een of het ander. Het zijn keuzes die iedereen individueel moet maken. Dat ík het jammer zou vinden als die passie uit het onderwijs verdwijnt, is mijn mening, en wat ik vind mag ik houden.

Hier hooguit een hart onder de riem voor hen met dat ‘sterretje’. Draag het met trots. Het toont dat je gepassioneerd kan zijn. Koester dat sterretje. Het is het Elfstedenkruisje van de docent.

Jet Idskes