Als begeleider en trainer Early Childhood werd ik afgelopen september uitgenodigd door de Stichting Katholiek Onderwijs (SKOS) in Sint Maarten om mee te kijken naar de pedagogische kwaliteit van kinderopvang en onderbouw van hun zes scholen. Ik was er jaren niet meer geweest en onder de indruk van het werk wat in de tijd tussen mijn bezoeken verzet was door de pedagogisch medewerkers, leerkrachten en ondersteunende collega’s. De scholen zagen er goed uit, volop materialen, overal airco. Een grote diversiteit aan werkvormen en activiteiten. Oudere gebouwen waren opgefrist in vrolijke verfkleuren. We werkten een intensieve week samen. Ik mocht meekijken, sparren, coachen, trainen. De focus lag op de pedagogische sensitiviteit en interactie. Op er zijn voor de kinderen. Het fundament leek een heel eind op orde, nu was verfijning, verdieping en verbreding nodig. Natuurlijk viel me de onrust op de aankondiging van orkaan Irma op. Ik zag volle karren en rijen in de supermarkt en mensen die hun huizen verstevigden en losse voorwerpen naar binnen zetten. Maar de ernst van de situatie drong nog niet tot me door. Sint Maarten had meerdere orkanen overleefd en leek goed voorbereid. 
Een dag nadat mijn vliegtuig terug landde op Schiphol, kwam Irma in vol ornaat aangestormd en deed haar verwoestende werk. Na een paar dagen geen enkel contact, behalve dan af en toe een nieuwsflits of internetfilmpje, zag ik op televisie de enorme ravage die zij had aangericht. Eén school was volledig verwoest, de andere scholen hadden flinke schade opgelopen. Veel kinderen en collega’s hadden geen goed bewoonbaar huis meer. Oud collega’s van SKOS hier in Nederland startten direct een inzamelingsactie, samen met kinderen en scholen, voor de scholen. En op Sint Maarten kwam na de eerste verslagenheid ook de veerkracht terug: De kinderen moesten weer naar school. Om te ontmoeten, spelen, hun ervaringen te delen, ritme in de dag te krijgen.
De schade werd opgenomen. Er werd gekeken hoeveel leerkrachten er nog waren, hoeveel lokalen er nog intact waren, hoeveel kinderen nog op het eiland waren. En zo snel als maar mogelijk was, waren scholen weer open. Gehavend, maar toegankelijk. Met open armen voor de kinderen.
Door documentaires als ‘100 dagen na orkaan Irma’ komen de beelden van het eiland en de scholen opnieuw mijn huiskamer binnen. Ik zie bekende gezichten, vertrouwde plekken en een indrukwekkende energie om te heropbouwen. Het fundament is weg. Het eiland is kapot. Maar de focus op de scholen is in alles zichtbaar: Er zijn voor de kinderen. Continuïteit, een vertrouwde plek, verhalen kunnen delen, structuur, ritme en betekenis aanbrengen in je leven. Zo snel mogelijk terug naar ‘normaal’.
Dit onderwijsmoment heeft me opnieuw duidelijk gemaakt hoe belangrijk onderwijs is voor kinderen en voor een gemeenschap. Scholen zijn ontmoetingsplekken, waar je mag zijn met volwassenen waar je op kunt bouwen. Waar je verhalen en pijn kunt delen, maar ook lekker kunt spelen. Diepe buiging voor mijn collega’s op Sint Maarten! Voor hun moed, veerkracht en doorzettingsvermogen. Kanjers!
Wilma van Esch (wilmavanesch.nl) is spreker, schrijver en procesbegeleider in KO, PO en HBO. Sint Maarten heeft onze hulp nog steeds heel hard nodig: http://www.staystrongsxm.nl
