Het jaar 2016 was op het gebied van onderwijs voor mij persoonlijk een jaar van prachtige ontwikkelingen, vele fijne kennismakingen en een verdrietig afscheid. Daaruit kiezen in ondoenlijk en daarom kies ik ook daar niet uit.
Mijn onderwijsmoment is mijn moment met leerlinge F. (die ik normaal niet in mijn klas heb) uit klas 4 vmbo-tl in de projectweek vlak voor de kerstvakantie.
De leerlingen krijgen als doel, voor de komende 4 lesuren om het rekenen met sin, cos en tan onder de knie te krijgen. Gelijk roept F. — al zuchtend — “Ik ben zo slecht in wiskunde, ik kan dat echt niet! ” Wat doe je in dat geval al docent? Ik koos voor de volgende route.
“Dat is balen, F. Maar dan spreken wij een ander doel voor jou af. Hoe groot is je zelfvertrouwen in dit onderwerp nu en geeft dat maar aan als afstand tussen je je vingers.” De duim en wijsvinger van F gingen op dat moment zo’n drie centimeter uit elkaar. “Oke dat weten we dan. Hoe ver wil je komen vandaag?” De afstand werd iets groter. Ik schat een verdubbeling. “Zeg F, je verdubbelt je zelfvertrouwen, zeker weten?” … enige aarzeling…. “Ja meneer”. “Oke, daar gaan we voor”.
De rest van de les is niet zo boeiend om te vertellen, we springen naar einde van de les. Ik check bij de leerlingen het behalen van de einddoelen (meerdere leerlingen hebben andere einddoelen gekregen omdat ze al verder waren vanwege instroom uit 3 havo). Leerlingen die hun doelen gehaald hadden mochten weg.
F bleef lang zitten. Maar wel aan het werk. En niet zuchtend. Zelfs met een tevreden glimlach op het gezicht. Tevreden sloeg ze haar boek en schrift dicht. Spullen gingen de tas in. Ze stond op. Ik maakte ook geen aanstalten om iets te controleren.
We keken elkaar aan. “En vroeg ik? ” , met mijn duim en wijsvinger op ongeveer 10 cm van elkaar. Met haar tas om haar schouder hield ze haar twee handen op ongeveer 40 van elkaar. Met een grote glimlach en met trots: “Ik snap alleen die hoogtelijn nog niet. Fijne vakantie meneer.” “Fijne vakantie F.” Met nog meer trots.
Misschien klopt haar notatie nog niet, misschien maakt ze nog foutjes. Hoe erg is dat? In deze fase van haar leerproces is dat totaal niet relevant in mijn ogen. Dat komt later wel. Laat haar eerst maar haar vertrouwen vinden. Dan ontstaat er een basis om te bouwen. Op drijfzand kun je namelijk niets beginnen.
Dit sterkt mij in mijn aanpak op persoonlijke leerdoelen, aandacht voor de leerling, persoonlijke en gerichte feedback en feedforward. Voorlopig hebben F. en ik hier geen cijfers voor nodig…
Jörgen van Remoortere, Wiskunde docent